Mechelse begroting blijft uit!

Op de agenda van komende gemeenteraad (woensdag a.s.) staat spijtig genoeg niet de begroting voor 2004, wel "voorlopige twaalfden". Dat zijn een soort van voorlopige kredieten, die per verlopen of begonnen maand niet meer mogen bedragen dan één twaalfde van het begrotingskrediet van het vorige dienstjaar (2003 dus).Die beperking is weliswaar niet van toepassing op de uitgaven voor de bezoldiging van het personeel, voor de betaling van verzekeringspremies, voor de betaling van belastingen, voor de betaling van aflossingen en van intresten op leningen ("vorlopige twaalfden" hebben alleen betrekking op uitgaven van de gewone dienst), maar het blijft uiteraard behelpen voor de stadsdiensten (inclusief lokale politie): echt nieuwe -, onverwachte - of dringende projecten kunnen eigenlijk zo goed als niet worden aangepakt. Dit is een spijtige zaak, en als gemeenteraadslid bekommerd om de financiële huishouding van de stad, vind ik dit niet kunnen. Natuurlijk is één en ander niet de persoonlijke fout van schepen van financiën BLAVIER en/of zijn medewerkers, neen, de reden moet hogerop gezocht worden: bij de Vlaamse - en de federale overheid met name. Getalm, steeds weer wijzigende instructies en gegevens, niet nakomen van nochtans met vele poeha aangekondigde beloftes: dàt zijn de echte redenen, waardoor Mechelen (maar uiteraard ook andere gemeenten die niet met kunst- en vliegwerk vlugvlug een pro forma begroting in mekaar willen steken) zijn jaarlijks huiswerk dat normaal voor 31/12 moet verricht zijn, niet kan maken. Binnenkort zou het economisch weer beter gaan, aldus paars, en dus zal het "Gemeentefonds" in de periode 2005-2008 niet met 3,5% maar met 4% per jaar groeien. Dat is kort samengevat wat Vlaams minister van Binnenlandse Aangelegenheden Van Grembergen zopas schreef in een nieuwe circulaire naar de steden en gemeenten (van "tijdigheid" gesproken). In die brief staan de ramingen die de gemeenten en OCMW's mogen inschrijven voor 2004 tot en met 2008. Aan het bedrag voor 2004 verandert niets, dus de omzendbrief heeft alleen een effect op de financiële meerjarenplanning. De extra groei per jaar zal verschillen van bestuur tot bestuur, want het effect van de nieuwe verdelingscriteria en de garantieregeling (niemand mag minder krijgen dan de som van de oude fondsen) is telkens anders. Voor alle Vlaamse gemeenten en OCMW's samen betekent de 4% een bijkomende inschrijving (tegenover de cijfers die in juli werden meegedeeld) van 8 miljoen euro in 2005, 16,5 miljoen euro in 2006, 25,7 miljoen euro in 2007 en 35,6 miljoen euro in 2008. Tegenover de bedragen die de besturen vorig jaar mochten inschrijven, blijft er wel een daling bestaan. Het blijft uiteraard om ramingen gaan. De werkelijke groei van het "Gemeentefonds" hangt immers af van (o.m.) de inflatie, de verwachte groei van het bruto nationaal inkomen en eventuele ingrepen van het Vlaamse parlement (dat trouwens rond deze tijd trouwens beslist om in 2004 te besparen op het Gemeentefonds. Misschien hoeft dat in 2005 niet te gebeuren, want in de omzendbrief over de zgn. "Eliaheffing" bevestigt minister Van Grembergen het politieke voornemen om vanaf 2005 een deel van de extra middelen uit het federale "Lambermontakkoord" naar de lokale besturen te laten vloeien. Bedragen mogen de gemeenten hiervoor nog niet in de begroting opnemen, en overigens gaat het maar om een voornemen dat volgend jaar door een andere politieke meerderheid misschien niet eens wordt uitgevoerd). De circulaire over het "Gemeentefonds" bevestigt tot slot nog eens dat gemeenten op basis van eigen cijfers mogen afwijken van de jaarlijkse spontane groei van 1,5% van de ontvangsten uit de aanvullende personenbelasting (bizar: het is wel vreemd dat als reden om vast te houden aan dat cijfer wordt verwezen naar de 'huidige vertraging van de economische groei', terwijl het voor de berekening van het "Gemeentefonds" economisch blijkbaar al weer beter gaat (supra)...: begrijpen wie kan). Op 2 december vond er overigens ook op Vlaams niveau een politie topoverleg plaats over de hachelijke toestand van de gemeentefinanciën, met de focus op de gevolgen van de vrijmaking van de energiesector. Het belangrijkste resultaat was dat minister van Binnenlandse Aangelegenheden Van Grembergen ermee heeft ingestemd dat gemeenten nu toch de opbrengst van de "Eliaheffing" in hun begroting 2004 en de meerjarenplanning zouden mogen opnemen. Hierover kwam er al op 5 december 2003 een omzendbrief (http://www.binnenland.vlaanderen.be/nieuw.htm ). Tot nu toe had de minister dit steeds geweigerd, omdat hij eerst garanties wou dat de opbrengst er voor de gemeenten ook echt zou komen. Zo valt er dit jaar helemaal niets meer van een "Eliaheffing" te verwachten, hoewel de steden en gemeenten ook in de begrotingen 2003 al een opbrengst hadden mogen inschrijven. Op dat vlak wordt de belofte van de federale premier (een volledige compensatie voor de verliezen aan elektriciteitsdividenden) dus voor een zoveelste keer niet ingelost. Maar ook volgend jaar zal de compensatie ten hoogste 69% van de elektriciteitsverliezen dekken, en slechts de helft van de totale dividendverliezen wanneer we ook met aardgas rekening houden. Extra juridische zekerheden dat de stad in 2004 wel iets zal mogen ontvangen, zijn er naar ik verneem niet uit het topoverleg gekomen.De goedkeuring van de programmawet staat op 19 december op het programma (federaal parlement), en de wijziging van de bijzondere financieringswet is naar verluidt voor januari, tenminste als hiervoor de noodzakelijke parlementaire tweederde meerderheid voorhanden is. Tot slot is er nog een koninklijk besluit nodig dat de verdeling zelf regelt. Uiteindelijk zal er dan allicht pas echt geld naar de gemeenten gaan wanneer de heffing effectief ook is ingesteld, en het geld bij de "CREG" is binnengekomen: nog ene lange weg dus, bezaaid met kasseien van onduidelijkheid ! Het is dus te hopen dat de werkzaamheden de komende weken onverdroten worden voortgezet, om te vermijden dat steden en gemeenten voor het tweede jaar op rij met fictieve begrotingsontvangsten zouden worden geconfronteerd. Voor de stedelijke begrotingsopmaak 2004 is door de omzendbrief intussen de druk een klein beetje van de ketel, maar het blijft spijtig dat het de eerste maanden van 2004 opnieuw werken is met "voorlopige twaalfden": dat is geen schoolvoorbeeld van een correct financieel beleid !