Vragen bij Cross-Border-Lease project

Verschillende steden - en gemeenten onderzoeken op dit moment een zgn. "borrow - and lend - backoperatie" (want dat is volgens fiscalisten de enige juiste benaming van deze techniek) van hun rioleringsstelsel met een Amerikaanse investeerder. Een soortgelijke operatie werd eerder bij bvb. De "Liefkenshoektunnel" en "INDAVER" reeds gebruikt.

Wat voor ogen staat is het voordeel voor de stad: eenmalig zal zij zo'n 3 %tot 7 % van de waarde van haar rioleringsstelsel (te ramen op zo'n € 250.000.000) opstrijken, wat in vergelijking met de Amerikaanse investeerders een "WIN - WIN"-situatie creëert.

Vandaag zijn we bij stap 1: het organiseren van een offerte om de adviseur te selecteren die de deal mag beklinken.

Deze procedure kan dus een verantwoorde vorm van bedrijfsmatig handelen zijn, maar wat "vergeten" wordt zijn de toch aanwezige risico's:

• Er is op dit moment geen enkel project te vinden in gans Europa waar de eerste 25-jarige fase er reeds op zit: het is dus te hopen dat binnen enkele jaren, wanneer dit wel het geval zal zijn, er niet enkele lijken uit de kast zullen vallen, op een moment dat dit voor Mechelen dan te laat zal zijn;

• Nu worden de rioleringen in het project betrokken, gelet op de waarde ervan. Maar zal dit niet een voorbode zijn om naar de toekomst toe nog waardevolle projecten in dergelijke operatie te gaan betrekken: ik denk daarbij niet alleen aan de electriciteits - en gasnetwerken van de intercommunales, maar de "Nekkerhal" is toch ook al gauw enkele tientallen miljoenen EUR waard ? Onze "Sint-Romboutstoren" is nu eindelijk verzekerd en is toch ook aardig wat waard? Of, om onze CD&V-coalitiepartner even de huiver op het lijf te jagen, een cumulatie van alle op het Mechelse grondgebied gelegen kerken, inclusief kathedraal en basiliek, passen toch ook in dit financiële plaatje? Waar kan en gaat dit eindigen?;

• Het risico van de belegging die dient te gebeuren bij Amerikaanse banken (faillissementsgevaar) en bij de aankoop van US-staatsobligaties (op een markt die toch onderhevig is aan fluctuaties en schommelingen, instabiliteit en onzekerheden allerhande), want, zo wordt ook al weer "vergeten", het voordeel van de stad is niet volledig inzetbaar en dient daarentegen zelfs voor een groot deel terug te vloeien naar de Amerikaanse markt;

• De quasi-zekerheid dat na verloop van tijd de fiscale wetgeving niet alleen hier ten lande, maar zeker ook in Amerika, zich fundamenteel zal wijzigen;

• Het gevaar dat de zgn. "arranger" als tussenpartij voor het opzetten en uitwerken van deze transactie niet alleen zal nagaan op welke wijze de nodige partijen het best bij mekaar kunnen gebracht worden, maar vooral zijn eigen financieel voordeel zal in het oog houden: in bvb. Nederland, waar in totaal voor zo'n 200 miljard EUR is geleased, verdiende Nederland zelf er zo'n 2 miljard EUR aan, de tussenpersonen en de banken zo'n 500 miljoen EUR;

• Wat met eventuele jurisprudentie, het beslechten van mogelijke geschillen, het instandhouden van het rioleringsstelsel, het financieel voordeel van de investeerder, enz.

Ook dient toch te worden stilgestaan bij enkele ethische overwegingen in dit dossier:

• Deze techniek schaadt de Amerikaanse schatkist -wat vooral in het nadeel is van de sociaal zwakkeren- en versterkt de Europese afhankelijkheid van de VS !

• Het is toch vreemd dat de overheid zelf het voorbeeld geeft in belastingontwijkend gedrag?

• wat als achter de Amerikaanse "trust" institutionele beleggers zitten die bvb. gelieerd zijn aan wapenfabrikanten?

• Kan niet gevraagd worden dat een deel van het financieel voordeel der belegger terugvloeit naar sociale projecten?

Ik moet echter eerlijk toegeven dat nu onze vrienden van de SP-A, die één en ander als steeds zeer ethisch denkenden zonder twijfel nauwgezet onderzochten, blijkbaar geen bezwaren in deze formule zien, ik toch wat ben gerust gesteld.

Dochj om te vermijden dat dit dossier meer dan alleen figuurlijk zou gaan stinken, stel ik voor om minstens al de mogelijkheden op het verzekeren van het door de stad ontegensprekelijk te nemen risico, te onderzoeken (bvb. bij de internationale verzekeringsfirma "Lloyd's"). Het kan immers niet zijn de Amerikaanse institutionele beleggers zouden gaan lopen met de lusten, en wij ten langen leste zouden blijven zitten met de lasten.

Wijzigt immers de Amerikaanse fiscale wetgeving vóór de deal is afgesloten, dan gaat de zaak niet door en zijn de gemaakte kosten voor ons: we moeten dus in ons contract met de "arranger" opnemen dat dit voor hem is.

Ook vind ik dat we m.b.t. het ethische aspect in het bestek extra eisen moeten stellen, zoals ook Sint-Niklaas dat deed in zijn beslissing van de gemeenteraad van vorige vrijdag en dat we 100 % duidelijkheid moeten hebben dat de voorgestelde structuur bepaalde subsidies die de stad heeft ontvangen m.b.t. haar rioleringsstelsel, niet zal beïnvloeden.

Ik wijs er U desbetreffend op, mijnheer de Burgemeester, Collega's, dat bvb. in het reeds vermelde Nederland, tot voor enkele jaren toch trendloper in deze en waar massaal van deze techniek gebruik werd gemaakt, voormalig Minister van Binnenlandse Zaken Klaas DE VRIES de lagere overheden verboden heeft nog nieuwe cross-border-lease-projecten aan te gaan: ik hoop dus dat dit binnenkort in Vlaanderen ook niet het geval zal zijn, gelet op slechte ervaringen van bvb. onze stad.

Ik zal dus met de collega's van de fractie stap 1 in deze procedure nu goedkeuren, in de veronderstelling dat rekening zal worden gehouden met het voorgaande.

Dat wil dus ook zeggen dat als dat niet het geval zou zijn, ik bij stap 2, over enkele maanden, mogelijkerwijze zal tegenstemmen.

(Tussenkomst van Marc Hendrickx in de gemeenteraad van 26 juni)